Điôxít Clo - Công nghệ điều chế và sử dụng trong quy trình tẩy ECF
Tác giả: Nguyễn Phan Vũ
Điôxít Clo (D) là một tác nhân tẩy đã được sử dụng từ rất lâu trong công nghệ tẩy trắng truyền thống. Mặc dù có tính năng tẩy rất tốt, song khó điều chế và rất đắt, nên trước đây ít sử dụng loại hóa chất này hơn so với clo nguyên tố (C) và hypôclorít (H). Song khi áp lực về bảo vệ môi trường sinh thái ngày càng gia tăng, D được sử dụng như một tác nhân tẩy không thể thiếu trong công nghệ tẩy ECF. Cùng với các tác nhân tẩy chứa oxy như oxy (O); ozon (Z); peoxit (P), D đã được sử dụng một cách rất hữu hiệu trong việc giảm thiểu tác động có hại đối với môi trường. Trong công nghệ tẩy ECF, D có thể sử dụng trong giai đoạn đầu (đặc biệt là sau giai đoạn khử lignin bằng oxy-kiềm), giai đoạn giữa và cuối. Rất nhiều công trình nghiên cứu đã chứng tỏ hiệu quả tẩy trắng bộ giất của D, D cũng rất có hiệu quả trong công nghệ ZD; DZ là công nghệ sử dụng D và Z trong một giai đoạn. Công nghệ này cho phép giảm AOX trong nước thải so với các quy trình ECF khác.
Điểm khác biệt của D khi tẩy là nó tác động rất mãnh liệt nên lignin, nhưng lại hoàn toàn không gây tổn hại đến tế bào xơ sợi, thậm chí tại nồng độ và nhiệt độ cao
Hiện nay, rất nhiều nhà máy sản xuất bột kraft tẩy trắng trên thế giới, đặc biệt là ở Châu Âu và Châu Mỹ, đã ứng dụng công nghệ ECF dùng D thay thế hoàn toàn Clo nguyên tố. Xu hướng này là bất khả kháng đối với các nhà máy đang sử dụng công nghệ tẩy trắng bằng Clo nguyên tố, nếu muốn tiếp tục tồn tại. Vì vậy, việc nghiên cứu cải tiến công nghệ tẩy bằng D đang là một hướng chủ đạo trong công nghiệp sản xuất bột giấy tẩy trắng.
Về nghiên cứu và sử dụng D trong quy trình tẩy ECF hiện đại đã được đề cập nhiều trong các công trình nghiên cứu và các tài liệu. Bài viết này sẽ đi sâu vào một số vấn đề về tính chất, phương pháp điều chế D và một số phương án sử dụng D trong công nghệ ECF.
Tính chất
(Còn tiếp)
